Właściciel mikroinstalacji fotowoltaicznej o mocy do 50 kWp do kwietnia 2022 mógł zostać prosumentem w oparciu o system opustu. Od 1 kwietnia 2022 r. obowiązuje system rozliczeń o nazwie netbiling. Prosument to jednocześnie producent i konsument energii. W dedykowanym dla prosumentów systemie rozliczeń niezbędnym jest podpisanie umowy kompleksowej o świadczenie usług dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej w ramach jednej kompleksowej umowy.
Na podstawie aktualnych zapisów ustawy OZE, prosumentem może być osoba fizyczna lub prawna nie prowadząca działalności gospodarczej.
W praktyce prosumentami są głównie osoby fizyczne. System opustu możliwy jest także w przypadku:
- jednostek samorządu terytorialnego,
- wspólnot mieszkaniowych,
- związków wyznaniowych.
W przypadku mikroinstalacji formalności związane z wykonaniem mikroinstalacji fotowoltaicznej kończą się na zgłoszeniu do zakładu energetycznego odpowiedzialnego za przyłączenie oraz podpisanie aneksu do umowy kompleksowej.
System opustu (obowiązujący przy zgłoszeniach PV do końca marca 2022)
System opustu to sposób bezgotówkowego rozliczenia energii elektrycznej pobranej przez prosumenta oraz wyprodukowanej w mikroinstalacji. Rozliczenie w ramach opustu odbywa się w okresie rocznym. Z kolei same rachunki za energię elektryczną mogą być rozliczane jak przed montażem instalacji PV, czyli w cyklach miesięcznych dwumiesięcznych lub półrocznym. Zależy to od zapisów w umowie kompleksowej ze sprzedawcą energii. Po roku sprzedawca energii zobowiązany jest wykonać rozliczenie energii wprowadzonej do sieci oraz pobranej. Przy czym dla instalacji o mocy do 10 kWp za 1 kWh oddaną do sieci prosument może odebrać 0,8 kWh powyżej tej wartości obowiązuje współczynnik 0,7.
Sposób rozliczenia oznacza, że najkorzystniej jest jak najwięcej energii konsumować w czasie rzeczywistym. Wtedy możliwe jest wykorzystanie 100% wyprodukowanej energii. Jeśli skorzystamy z własnej energii, którą uprzednio wprowadzamy do sieci w ramach bilansowania opustu tracimy odpowiednio 20% wyprodukowanej przez nas energii (w instalacjach PV o mocy do 10 kWp).
Statystycznie bieżąca konsumpcja własna w domach jednorodzinnych wynosi ok. 10-20%. Godne uwagi jest dołączenie tu także pompy ciepła. Zastosowanie pompy ciepła pozwala na nawet dwukrotne zwiększenie udziału autokonsumpcji do 20%-35%, natomiast w przypadku dodatkowego chłodzenia nawet do poziomu około 40%.
Podsumowując, rzeczywisty współczynnik opustu, uwzględniający również autokonsumpcję energii elektrycznej wynosi odpowiednio:
- 82% przy konsumpcji własnej wynoszącej 10%,
- 84% przy konsumpcji własnej wynoszącej 20%,
- 88% przy konsumpcji własnej wynoszącej 40%.
Ułatwienia dla prosumentów
Od energii rozliczanej w ramach opustu prosument nie uiszcza opłaty za energię ani dodatkowej opłaty dystrybucyjnej, za ponownie pobraną energię. Nie płaci również żadnej dodatkowej opłaty na rzecz sprzedawcy, z tytułu jej rozliczania.
Podsumowując, należy zaznaczyć, że po roku niewykorzystany w ramach opustu nadmiar energii elektrycznej „przepada”. Z tego względu moc instalacji PV powinna być optymalnie dobrana do przewidywanego zużycia energii. W przeciwnym razie nadwyżki energii przejmuje sprzedawca energii, a opłacalność instalacji ulega pogorszeniu.
System netbilingu (obowiązujący przy zgłoszeniach PV od 1 kwietnia 2022)
W przygotowaniu…
Tekst powstał we współpracy z Polskie Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej Polska PV.